In de logistiek ben je zo goed als de mensen die voor je werken. Betrouwbare mensen die van aanpakken weten zijn van cruciaal belang voor het goed functioneren van je supply-chain. Door de spanningen op de arbeidsmarkt is het steeds moeilijker om precies dat type medewerkers te vinden en te binden. Met als resultaat dat het werk door minder mensen gedaan moet worden óf door mensen die minder geschikt zijn voor de werkzaamheden. Hierdoor kan de productiviteit teruglopen en het foutenpercentage, bijvoorbeeld door pickfouten in je distributiecentra, toenemen. 

De hoge werkdruk kan tegelijkertijd zorgen voor een hoger ziekteverzuim, waardoor het proces nog verder onder druk komt te staan. Dit is allemaal van invloed op de kwaliteit van je warehousing, waardoor er zelfs afbreuk aan het imago als betrouwbaar leverancier kan ontstaan. 

in dit artikel

een handleiding in 3 artikelen

Om weg te blijven uit deze vicieuze cirkel, is het belangrijk om een strategie te hebben. In een reeks van 3 artikelen nemen we je hier graag in mee. In dit eerste deel lichten we een viertal ontwikkelingen in de logistiek sector toe. Wat gebeurt er op de logistieke arbeidsmarkt? En wat betekent dit voor je distributiecentra? Waar moet je echt rekening mee houden? 

In het tweede artikel gaan we in op het ontwikkelen van een effectieve talentstrategie. Hoe zorg je er nou voor dat talent voor jou kiest en niet voor de concurrent? Vervolgens geven we je in het derde artikel een kijkje in de keuken op het gebied van de nieuwste inzichten op het gebied van werving en selectie voor logistiek personeel. Hoe doe je dat nou zo slim mogelijk? Zowel on- als offline? Win die strijd om talent met onze praktische tips.

De logistieke sector heeft door de coronaperiode een extra boost gekregen. Zo steeg volgens logistiek.nl de pakketbezorging in 2020 met maar liefst met 103%. Vacatures zijn daarentegen steeds lastiger in te vullen. In juni 2021 waren er in de logistiek 15.000 vacatures* en dat aantal blijft stijgen. De continuïteit op een distributiecentrum (dc) kan stevig onder druk komen te staan door deze spanning op de logistieke arbeidsmarkt. Onderstaande ontwikkelingen liggen hieraan ten grondslag.

belangrijke ontwikkelingen logistieke sector

  • Het boomerang-effect: de schaarste van goed personeel die voor Covid-19 al flink voelbaar was, komt hard terug. 

  • De markt is grilliger dan ooit. Een wendbare organisatie is een must. Flexibiliteit in personeel gaat daarmee hand in hand, want je moet razendsnel kunnen op- en afschalen wil je goed en tijdig kunnen reageren.

  • De inhoud van werk verandert in een rap tempo. Alles moet sneller, digitaler en transparanter. Technologie en data zijn daarbij echte game changers. 

  • Goed geregeld werk voor iedereen. Dat is de kern van het SER advies. Alle vormen van arbeid, inclusief arbeidsmigranten en outsourcing, komen opnieuw onder een vergrootglas te liggen. 

boomerang-effect: de schaarste in de logistiek slaat terug

De schaarste van goed logistiek personeel nam én neemt de afgelopen periode enorm toe. Dit heeft te maken met een aantal communicerende vaten, stelt Bart van Krimpen, arbeidsmarktanalist bij Randstad Groep Nederland. Hij houdt de logistieke sector al jarenlang nauwgezet bij. 

Bart: ‘Bedrijven in de logistiek moeten echt flink aan de bak om goed personeel te vinden en te binden. Door de coronacrisis is er een aantal ontwikkelingen ingezet én zijn er ook nog eens bestaande trends versterkt. Dat heeft hoe dan ook stevige gevolgen voor de logistiek. De logistiek is een zeer belangrijke sector voor de nederlandse economie én maatschappij. Het was alle hens aan dek tijdens de crisis. De krimp in de sector bleef dan ook beperkt, vooral doordat e-commerce en pakketbezorging juist een forse groei lieten zien.’

Schaarste op de arbeidsmarkt is volop in het nieuws; er is een schreeuwend tekort aan personeel. De krapte is op het hoogste niveau in 50 jaar. Voor honderd werkzoekenden zijn er op dit moment maar liefst 106 vacatures (bron: CBS). De totale werkloosheid in Nederland steeg maar kort door Covid-19, mensen uit andere sectoren maakten een -meestal tijdelijke- switch naar de logistieke sector. De werkloosheid is nu echter alweer gedaald naar het lage niveau van voor corona. 

Bart: ‘En dit in combinatie met een afgenomen beroepsbevolking, alhoewel de verwachting is dat deze in 2021 wel weer enigszins gaat aantrekken. Tegelijkertijd blijft de sectorgroei, die al vóór corona was ingezet, bestaan, zo blijkt uit de sectorprognose van ING. Door deze combinatie van factoren neemt de personele schaarste in de sector nu extra hard en exponentieel toe. Zéker nu andere sectoren ook weer heropenen, groei laten zien en in dezelfde personeelsvijver vissen. Het is een stevige uitdaging om de schaarste de baas te blijven.’

Wat de piek mogelijk weer iets gaat afvlakken, is de afbouw van steunmaatregelen zoals de NOW. Hierdoor gaan er helaas alsnog nog bedrijven failliet en komt er personeel vrij. Ook gaan we weer een toename krijgen van arbeidsmigranten die weer gemakkelijker naar nederland kunnen komen dan tijdens corona (bron: CBS/Telegraaf) Maar dat zijn druppels op een gloeiende plaat: de schaarste voor de logistiek blijft een structureel probleem.

Figuur: het aantal WW-uitkeringen is voor het eerst lager dan voor het begin van de coronacrisis. Bron: UWV.

 

een wendbaar warehousing proces is een must

Zoals hierboven ook al geschetst: de coronacrisis had en heeft een enorm effect op de sector. De lockdowns, de omslag van kantoor naar thuiswerken, de explosieve groei van online bestellingen. Een snelkookpan vol veranderingen met enorme impact. Dat vereist razendsnel- op en af kunnen schalen in uren én met de juiste competenties & skills om productiviteit, kwaliteit en veiligheid te waarborgen. Een wendbare organisatie is daarbij echt een must. 

Bart: ‘Distributiecentra merkten bijvoorbeeld dat ze voor de volgende weken opeens honderden mensen extra nodig hadden. Dat doet een mega beroep op je organisatie én je wervings- en opleidingskracht. Is je organisatie daarop voorbereid? Kun je zo snel zoveel mensen werven én goed inwerken of moet je meer flexibiliteit uit je planning gaan halen? Wat zijn de kosten, de baten? Hier moet je echt scenario's voor klaar hebben liggen om de groeikansen te verzilveren.’

banen veranderen, onder andere door robotisering

De inhoud van werk verandert in een rap tempo. Alles moet sneller, digitaler en transparanter. De werkprocessen binnen dc’s worden steeds verder geautomatiseerd. 

‘Dat heeft een aantal gevolgen,’ legt Bart uit. ‘Er is een groeiende behoefte aan hoogopgeleide IT’ers die deze processen kunnen ontwerpen en implementeren. Maar wat betekent meer digitalisering en robotisering voor de werkvloer? Orderpickers werken met handhelds, tablets, apps, al dan niet in de Engelse taal. Hoe zorg je dat jouw werknemers daar soepel mee kunnen omgaan? Dat vraagt om een (opleidings)plan en goede begeleiding.’

Door in kaart te brengen welke competenties je waar en wanneer nodig hebt kun je voorsorteren. Soms heb je dan inderdaad experts nodig op sleutelposities, maar kijk ook goed naar je huidige personeel. Zeker in deze schaarse markt is het slim om juist talent te spotten en te ontwikkelen bij de mensen die je al in huis hebt. Kun je geen heftruckchauffeur vinden, maar wel een extra magazijnmedewerker? Dan kan dat een mooie kans zijn voor een bestaande magazijnmedewerker om door te ontwikkelen. Zo werk je laagdrempelig maar effectief aan duurzame inzetbaarheid. Mooi bijeffect is dat dergelijke initiatieven een enorme boost geeft aan betrokkenheid en tevredenheid. Dit kun je vervolgens ook weer gebruiken in je arbeidsmarktbenadering. 

Veranderingen en werkdruk op de vloer kunnen een flinke uitdaging vormen voor je mensen. Flink aanpoten, aanpassen en leren kost veel energie. De werkomgeving moet daarin faciliteren, moet een fijne en veilige plek zijn. Zéker met corona en al die nieuwe mensen van soms ook nog verschillende nationaliteiten. Het FD publiceerde recent een interessant artikel over arbeidsomstandigheden in het dc. (Het distributiecentrum van de toekomst: misschien wel rámen). 

Naar schatting een kwart miljoen Nederlanders werkt inmiddels in een distributiecentrum. Terwijl de arbeidsomstandigheden vaak ver achter blijven. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat natuurlijk daglicht mensen fitter en gelukkiger maakt. Toch moeten medewerkers in magazijnen het vaak zonder stellen. Kijk ook eens naar je kantine. Is dit een ruimte waar het fijn is om te zijn? Om even te ontspannen? Kunnen mensen even naar buiten? Erg belangrijk én onderscheidend als je dit goed op orde hebt. 

regulering arbeidsmarkt: wees voorbereid

Bovenop de hiervoor genoemde trends die wendbaarheid belangrijker én uitdagender maken staan we ook aan de vooravond van een aantal ingrepen op de arbeidsmarkt. Werkgevers en werknemers hebben namelijk recent een akkoord bereikt over aanbevelingen om de wendbaarheid en veerkracht van de economie te versterken. Dit zogenaamde SER-advies is op 2 juni j.l. aangeboden aan de informateur voor een nieuwe kabinet.

Het is een advies over het vormgeven van goed gereguleerd werk in de arbeidsmarkt van de toekomst. De raad wil álle vormen van arbeid integraal aanpakken, dus zowel OT en BT-contracten, als contracting (outsourcing), zzp, arbeidsmigranten, uitzenden en nul-urencontracten. Goed om te weten is dat de SER daarbij de positie van uitzenden erkent in relatie tot het belang van wendbaarheid en flexibiliteit voor organisaties. 

Op dit moment is het nog ‘slechts’ een advies en voorlopig. Er wijzigt dus nog niets in de wet- en regelgeving. Op termijn is er echter een reële kans dat er belangrijke hervormingen en veranderingen aankomen. De eerste effecten zijn er al; sociale partners nemen het advies mee naar de CAO-tafels. Het totale pakket kan een grote impact hebben op de processen in je distributiecentrum. 

Bijvoorbeeld doordat werken met arbeidsmigranten strakker wordt gereguleerd of dat de inzet van nul-urencontracten verder aan banden wordt gelegd. Goed om hier vast over na te denken en je goed te informeren over het advies en de planning ervan. Abonneer je bijvoorbeeld op onze arbeidsmarktupdate zodat je automatisch het laatste nieuws over het SER advies in je mailbox ontvangt.

bouwen aan een strategie: spp

Als afsluiter van dit eerste artikel kunnen we concluderen dat de veranderingen op de logistieke arbeidsmarkt grillig en veelomvattend zijn. Maar zeker niet onwerkbaar! Wel heb je een strategie nodig: anticipeer op alle veranderingen, tref tijdig de juiste maatregelen en laat je niet onnodig verrassen. 

Een visie op talent, strategische personeelsplanning (spp), employee value proposition/branding en een strak wervings- en opleidingsplan zijn ingrediënten van een dergelijke strategie. Wat is nou écht aantrekkelijk voor logistiek talent? Wat kun je bieden? Wat is je (betrouwbare & authentieke!) belofte? Voor welke nieuwe doelgroepen kun je interessant worden als er andere wegvallen?

Door aan meerdere knoppen tegelijk te draaien kun je de vicieuze cirkel doorbreken, zodat je continuïteit en kwaliteit op peil blijft. Daarbij geldt: als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg. Wat je nu verandert, kan je op termijn ontzettend veel opleveren en je een voorsprong bieden.

In de volgende artikelen uit deze reeks nemen we je hier graag in mee. Artikel 2 gaat over het bouwen aan een talentstrategie en artikel 3 geeft je praktische tips voor werving & selectie waar je direct mee aan de slag kunt. Zo ben jij de schaarste de baas!

randstad, jouw partner in de logistiek

Als bedrijf ben je zo goed als de mensen die voor je werken, dat geldt zéker in de logistieke sector. Werken in de logistiek betekent dat je van aanpakken weet, een echte teamplayer bent en gaat voor het perfecte resultaat voor de klant. Randstad, ruim 60 jaar een begrip op de arbeidsmarkt, is van oudsher sterk in de logistiek. We werken voor bijna 600 logistieke klanten met 30.000 logistieke toppers. Jaarlijks ontvangen we tegen de 100.000 sollicitaties op logistieke vacatures. Klanten en flexmedewerkers geven ons hoge waarderingscijfers en samen zetten we mooie resultaten neer op productiviteit, kwaliteit en verblijfsduur. Hoe wij dit samen met onze klanten voor elkaar krijgen? Daar hebben wij beproefde werkwijzen voor! Meer weten? Neem dan contact met ons op.