op deze pagina
hervorming van de arbeidsmarkt
aanpak krapte op de arbeidsmarkt
economie en koopkracht
Het Centraal Planbureau (CPB) verwacht dat de economie in 2025, na een paar magere jaren, groeit met 1,5%.
Het begrotingstekort komt volgend jaar uit op 2,5% van het bruto binnenlands product (bbp). Daarmee blijft Nederland onder de EU-afspraak van een tekort van maximaal 3% van het bbp. De staatsschuld stijgt de komende jaren wel. Het CPB verwacht nu dat die in 2033 uitkomt boven 60% van het bbp, de maximumgrens die de EU hanteert.
Het CPB verwacht verder in 2025 een koopkrachtstijging voor werkenden van 0,7%. Uitkeringsgerechtigden gaan er met 0,9% iets meer op vooruit en gepensioneerden iets minder (0,6%). Het aantal mensen dat in armoede leeft, daalt volgend jaar licht: van 4,5% naar 4,4% van de bevolking.
hervorming van de arbeidsmarkt
Het kabinet heeft een arbeidsmarktpakket voor ogen met maatregelen die gericht zijn op het vergroten van werkzekerheid voor flexwerkers, het aanpakken van tekorten op de arbeidsmarkt, het vereenvoudigen van het verlofstelsel en het bevorderen van een inclusieve en innovatieve economie. Daarnaast blijft het kabinet zich inzetten voor de bestrijding van schijnzelfstandigheid en wil het strategische keuzes maken over economische activiteiten in relatie tot arbeidsmigratie.
Voor de hervorming van de arbeidsmarkt zijn dit de plannen:
-
De invoering van de Wet meer zekerheid flexwerkers, met als doel oproepkrachten, tijdelijke werknemers en uitzendkrachten meer zekerheid te bieden. Flexibele contracten worden beperkt en er komen strengere regels voor nulurencontracten en uitzendwerk. Het kabinet wil een evenwichtige arbeidsmarkt en meer zekerheid voor werkenden.
-
Er komt duidelijke regelgeving voor de positie van zelfstandigen en een aanpak van schijnzelfstandigheid. Ook wordt een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen ingevoerd. De Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (Vbar) zal het onderscheid tussen zelfstandige en werknemer reguleren.
-
Vanaf 2025 wil het kabinet de ontwikkelagenda gelijke kansen gaan uitvoeren. Gelijke kansen op de arbeidsmarkt moeten worden gestimuleerd via objectieve werving- en selectieprocedures. Deze agenda wordt verder ontwikkeld in samenwerking met de SER en werkgeversorganisaties. Hiervoor is jaarlijks een budget van 1 miljoen euro beschikbaar.
-
De minister van SZW wil in 2025 de discussie starten over welke soorten werk we nog (moeten) willen in Nederland en hoe dat zich verhoudt tot de arbeidsmigratie. Sommige sectoren drijven bijna in zijn geheel op arbeidsmigranten. Voorop staat dat misstanden en uitbuiting van arbeidsmigranten altijd moeten worden bestreden. In het voorjaar wil het kabinet een eerste inventarisatie van mogelijke verbeteringen voor de arbeidsmarkt presenteren.
aanpak krapte op de arbeidsmarkt
Om de schaarste op de arbeidsmarkt aan te pakken gaat de regering een brede agenda uitwerken, samen met sectoren, sociale partners en andere betrokkenen. In die agenda staan in ieder geval deze vijf punten:
- verhogen van de kwaliteit van werk
Zo veel mogelijk banen creëren is niet langer het doel. Eerlijk loon, goede arbeidsomstandigheden en zekerheid over de toekomst (doorontwikkeling) zijn belangrijker. Dit moet innovatie stimuleren, en dat is nodig om de productiviteit te verhogen (zie punt 3). -
versterken van de economie
De regeldruk voor bedrijven moet omlaag, zodat daar de schaarse tijd en mankracht niet aan verloren gaat. Het kabinet onderzoekt het huidige overheidsbeleid, waarbij subsidies, fiscale voordelen en regelingen in het licht van de arbeidsmarktkrapte worden bekeken. Ook kijkt de overheid kritisch naar zichzelf: door de groei van de overheid waren daar steeds meer mensen nodig. Door het aantal ambtenaren omlaag te brengen, denkt het kabinet dat er meer werkenden vrijkomen voor de kraptesectoren. -
verhogen van productiviteit door innovatie
Het kabinet wil de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) stimuleren. In alle sectoren moet onderzocht worden hoe arbeidsbesparende technologieën de productiviteit kunnen verhogen, wat bijdraagt aan een innovatieve en inclusieve economie. -
vergroten van duurzame arbeidsmarktparticipatie
Het kabinet wil onbenut arbeidspotentieel aanspreken en het ziekteverzuim terugdringen. Bijvoorbeeld door ouderen te stimuleren om te (blijven) werken en belemmeringen weg te nemen voor mensen die nog niet op de arbeidsmarkt meedoen. Het programma ‘Meer Uren Werkt!’ moet ervoor zorgen dat werkenden meer uren maken, waarbij meer werken ook moet lonen. Om werk en mantelzorg beter te combineren wil het kabinet het recht op flexibel werken promoten. Het verlofstelsel wordt vereenvoudigd: kortdurend en langdurend zorgverlof worden samengevoegd tot mantelzorgverlof. -
betere matching op de arbeidsmarkt
Het kabinet wil een betere afstemming tussen werkzoekenden en werkgevers. Daarom komen er 35 Werkcentra in de arbeidsmarktregio’s waar publieke en private dienstverlening op het gebied van werk en scholing samenkomen. Ook komen er maatregelen om studenten beter voor te bereiden op de arbeidsmarkt van nu en de toekomst.
tip
In het regeerprogramma (pdf) worden de voorgenomen maatregelen uitgebreid toegelicht (in Hoofdstuk 10b).
