Hoewel de grenzen binnen Europa vervagen, kan niet zomaar iedereen in Nederland komen werken. Werkgevers die werknemers uit het buitenland aannemen, moeten zich houden aan de Wet arbeid vreemdelingen (Wav). Hierin staat dat voor werknemers met een nationaliteit van buiten de Europese Unie (EU), de Europese Economische Ruimte (EER) of Zwitserland een werkvergunning nodig is. Een uitzondering geldt voor werknemers uit Oekraïne: voor hen geldt een tijdelijke vrijstelling en is geen tewerkstellingsvergunning meer nodig.
Op deze pagina
- werknemers uit de eu/eer-landen en zwitserland
- werknemers uit oekraïne
- werknemers uit het verenigd koninkrijk
- werknemers van buiten de eu/eer en zwitserland
- asielzoekers en statushouders
- buitenlandse werkgever, detachering in nederland
- toezicht door nederlandse arbeidsinspectie
werknemers uit eu/eer-landen en zwitserland
Als je, als werkgever, in Nederland geen geschikte werknemer kunt vinden, mag je van de wet over de grens gaan kijken. Je bent daarbij verplicht om eerst binnen de EU/EER-landen en in Zwitserland naar personeel te zoeken. Werknemers uit deze landen mogen in Nederland werken zonder werkvergunning (tewerkstellingsvergunning, twv). Dit noemen we 'vrij werknemersverkeer'.
De Europese Unie (EU) bestaat uit 27 lidstaten, met in totaal ongeveer 450 miljoen inwoners. Liechtenstein, Noorwegen en IJsland horen niet bij de Europese Unie, maar werken wel op veel gebieden met de EU samen. Deze drie landen behoren samen met de EU-landen tot de Europese Economische Ruimte (EER). De meeste EU-regels gelden ook voor Zwitserland, maar dit land behoort niet tot de EU of de EER.
werknemers uit oekraïne
Per 1 april 2022 mogen Oekraïners vrij werken in Nederland. Dit geldt voor vluchtelingen die rechtmatig in Nederland verblijven op grond van de Richtlijn Tijdelijke Bescherming Oekraïne. Hiervoor geldt wel dat zij ingeschreven moeten zijn bij de gemeente en een sticker moeten hebben in hun paspoort of pasje (O-document) waaruit blijkt dat ze in Nederland mogen verblijven. Staat op dat bewijs dat deze geldig was tot 4 maart 2023? Dan is tevens een brief van de IND vereist waarmee de sticker of pasje is verlengd. Voor deze werknemers heb je dan geen werkvergunning nodig. Wel moet je ten minste twee werkdagen voordat de medewerker start met werken een melding doen bij UWV. Het gaat om een tijdelijke vrijstelling die geldt tot en met 4 maart 2026.
derdelanders
Ook andere vluchtelingen uit Oekraïne (derdelanders), met een tijdelijke verblijfsvergunning in Oekraïne, mogen voorlopig nog onder dezelfde voorwaarden als Oekraïners in Nederland werken. Ze hebben tijdelijke bescherming tot het Europese Hof van Justitie een uitspraak doet. Werkgevers mogen hen tot uiterlijk 4 maart 2025 inzetten, tenzij het Europese Hof eerder een andere beslissing neemt.
Lees meer over Oekraïners en de regels met betrekking tot werk op Rijksoverheid.nl.
werknemers uit het verenigd koninkrijk
Voor werknemers uit het Verenigd Koninkrijk die in Nederland komen werken, gelden de normale regels voor werknemers van buiten de EU/EER en Zwitserland. Kijk op IND.nl voor meer informatie.
Werknemers uit het Verenigd Koninkrijk die voor 31 december 2020 (de Brexit) al in Nederland werkzaam waren, vallen onder het terugtrekkingsakkoord. Dat houdt in dat zij zonder werkvergunning in Nederland mogen blijven werken, op voorwaarde dat zij een verblijfsvergunning met aantekening ‘TWV niet vereist’ hebben.
werknemers van buiten de eu/eer en zwitserland
Voor werknemers van buiten de EU/EER of Zwitserland heb je, als werkgever, een tewerkstellingsvergunning) nodig. Voor sommige werknemers wordt een uitzondering gemaakt.
asielzoekers en statushouders
Het is belangrijk om asielzoekers en statushouders uit elkaar te houden in verband met de benodigde werkvergunning (twv):
-
een statushouder is een asielzoeker met een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd (asiel voor bepaalde tijd). Zij mogen zonder tewerkstellingsvergunning werken in Nederland
-
asielzoekers die nog geen verblijfsvergunning hebben én waarvan de asielaanvraag langer dan zes maanden in behandeling is, mogen alleen met tewerkstellingsvergunning in Nederland werken. Hiervoor gelden wel een aantal voorwaarden.
Sinds 29 november 2023 geldt geen beperking meer in het aantal weken dat per jaar mag worden gewerkt. Voor de gehele duur van hun vreemdelingendocument (W-document) mogen zij onbeperkt arbeid verrichten als zij beschikken over een tewerkstellingsvergunning
Asielzoekers zonder verblijfsvergunning die vrijwilligerswerk willen doen, hebben geen werkvergunning nodig. Hiervoor is alleen vereist dat de werkgever een vrijwilligerswerkverklaring aanvraagt.
Kijk voor meer informatie over de voorwaarden op UWV.nl
buitenlandse werkgever, detachering in nederland
Buitenlandse werkgevers uit de EU/EER of Zwitserland, die hun personeel naar Nederland detacheren moeten op grond van de Wet arbeidsvoorwaarden gedetacheerde werknemers in de Europese Unie (WagwEU) zorgen dat bepaalde voorwaarden van het Nederlandse arbeidsrecht van toepassing zijn op hun werknemers. Voorbeelden van dergelijke voorwaarden zijn:
-
het minimumloon
-
voldoende rusttijden en maximale arbeidstijden
-
veilige arbeidsomstandigheden
-
een minimum aantal vakantiedagen.
Als er een algemeen verbindend verklaarde cao van toepassing is, geldt ook de harde kern van arbeidsvoorwaarden uit deze cao.
Gedetacheerde werknemers uit de EU/EER of Zwitserland die langer dan twaalf maanden in Nederland werken, hebben sinds 30 juli 2020 recht op alle Nederlandse arbeidsvoorwaarden (met uitzondering van aanvullend pensioen en ontslagbescherming). Een werkgever mag deze periode van twaalf maanden verlengen tot maximaal achttien maanden. Tijdens de verlenging gelden voor de werknemer de harde kern van de Nederlandse arbeidsvoorwaarden. Daarna gelden automatisch alle Nederlandse arbeidsrechten.
Op postedworkers.nl staat meer informatie over de veranderingen per 30 juli 2020 door de herziene detacheringsrichtlijn.
meldplicht
Buitenlandse werkgevers en zelfstandigen die met hun eigen werknemers tijdelijk in Nederland werkzaamheden komen verrichten, moeten bij een online meldloket aangeven om welke werkzaamheden in Nederland het gaat, waar en bij welke dienstontvanger in Nederland dit gebeurt, hoe lang de werkzaamheden zullen duren en welke werknemers daarbij gedetacheerd worden. De Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) gebruikt de gegevens van het meldloket voor controle op naleving van de (harde kern van de) arbeidsvoorwaarden in Nederland.
De meldplicht geldt overigens ook in andere landen, dus bij het meenemen van Nederlandse werknemers naar een EU/EER-land of Zwitserland gelden de eisen voor het toepassen van de lokale arbeidsvoorwaarden, voor zover die gunstiger zijn, en de meldplicht ook.
let op: controleer de melding
Als je, als Nederlandse opdrachtgever, de diensten inhuurt van een buitenlandse dienstverrichter, moet je nagaan of de dienstverrichter zich heeft gemeld én of deze melding juist is. Doe je dit niet, dan kun je een boete krijgen van de Nederlandse Arbeidsinspectie.
toezicht door nederlandse arbeidsinspectie
De Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) ziet erop toe dat werkgevers én werknemers zich aan de WagwEU en de Wet arbeid vreemdelingen (Wav) houden en voert daartoe inspecties uit bij bedrijven en instellingen. Als werkgevers of werknemers de arbeidsregels overtreden, treedt de NLA handhavend op. Dat doet de Arbeidsinspectie met een mix van instrumenten zoals waarschuwingen, boetes en stilleggingen.
