12 juli 2024

Interview NRC met Oscar van Mourik, gedragswetenschapper.

‘effectief generatiemanagement is essentieel om van een ik- naar een wij-cultuur te bewegen’

Niet eerder stonden er zoveel generaties samen met elkaar op de werkvloer. Dit levert mooie leermomenten op, maar ook uitdagingen, aldus gedragswetenschapper Oscar van Mourik. Want hoe zorg je voor eenheid en verbondenheid in je organisatie? Vooral nu Generatie Z – de jongste generatie werkenden – de arbeidsmarkt betreedt.

Tekst gaat verder onder de foto van Oscar van Mourik.

oscar van mourik is gedragswetenschapper bij randstad groep nederland.

Oscar van Mourik is gedragswetenschapper bij Randstad Groep Nederland.

Fotograaf: Ester Gebuis 

Voor het eerst staan vier generaties met elkaar op één en dezelfde werkvloer. Doordat de pensioenleeftijd steeds verder opschuift, en jonge digital natives de arbeidsmarkt betreden, moeten medewerkers van 20 tot grofweg 67 jaar met elkaar samenwerken. Tegelijkertijd spelen toenemende organisatorische, politieke, culturele en ideologische verschillen een rol op de veranderende arbeidsmarkt. Zonder doortastende actie zal je de generation gap op de werkvloer niet dichten en neemt de kans op conflicten toe, zo blijkt uit het jaarlijkse onderzoek Randstad Employer Brand Research (REBR). Het onderzoek verschaft inzicht in wat bedrijven en sectoren aantrekkelijk maakt als werkgever en waarom.

unieke kwaliteiten

De meeste organisaties hebben medewerkers uit verschillende generaties, zoals de babyboomers, Generatie X, millennials en Generatie Z. Elke generatie heeft verschillende waarden, voorkeuren en verwachtingen als het gaat om leiderschap, flexibiliteit, persoonlijke doelen en werk-privébalans. Denk bijvoorbeeld aan verplicht op kantoor werken versus het zelf bepalen wanneer je werkt. Of aan de inzet van de laatste technologieën op het gebied van remote werken. Willen werkgevers in dit gevarieerde speelveld aantrekkelijk zijn én blijven, dan moeten zij al die verschillende generaties op de werkvloer met elkaar verbinden. Het gaat erom dat je als werkgever de verschillen tussen generaties erkent en stimuleert hoe elke generatie met haar kwaliteiten kan bijdragen aan de gemeenschappelijke doelen binnen de organisatie. Zo smeed je uit verschillen een wij-gevoel ‘Dit is een unieke kans’, zegt Oscar van Mourik, die als gedragswetenschapper betrokken is bij het REBR. ‘Verschillende generaties zijn beter in verschillende dingen. Zorg dat alle generaties onderling van elkaars unieke kwaliteiten kunnen profiteren.’
Om bijvoorbeeld Gen Z soepeler te laten samenwerken met oudere generaties, adviseert Van Mourik om op de werkvloer een podium voor jongeren te creëren op basis van hun typische skills. ‘Laat ze de ouderen tonen hoe je digitale oplossingen vindt. In de praktijk zie ik daar vaak onbegrip. Oudere generaties kunnen hun brede ervaring weer delen met jongeren om dingen op te lossen. Het is belangrijk om te erkennen dat verschillende generaties beter zijn in verschillende dingen. Ik zou het heel mooi vinden als je elkaar zo weet te vinden.’

gen z: anders dan alle anderen

De jongste generatie op de werkvloer, Generatie Z (Gen Z) geboren tussen 1995 en 2010, is ondertussen aan een gestage opmars bezig. Dit zijn de mensen die zo langzaamaan leidinggevende posities gaan innemen. Deze generatie zal uitgroeien tot de grootste en meest diverse generatie die er is. Ook zijn het de eerste mensen die opgroeien in een volledig digitale wereld. Van Mourik: ‘Er zijn verschillen tussen alle generaties, maar Gen Z is toch wel anders dan alle anderen. Gen Z kijkt anders naar werk dan andere generaties. Deze jongste generatie medewerkers is kritischer dan ooit in de keuze voor een werkgever. Werk moet aansluiten bij hun persoonlijke drijfveren en identiteit en als dit niet aan de verwachtingen voldoet, is een overstap naar een andere werkgever zo gemaakt. Ook zijn ze een stuk individualistischer ingesteld en willen ze meer vrijheid als het gaat om hun persoonlijke groei en de balans tussen werk en privé. Maar tegelijkertijd willen ze deel uitmaken van iets wat groter is dan henzelf en streven ze naar verbinding. In de digitale wereld vinden ze die verbinding gemakkelijk, maar in de fysieke wereld kan het een uitdaging voor ze zijn’, voegt hij toe.

wij-cultuur

Om verbondenheid en eenheid binnen een organisatie te creëren moet je werken aan een sterke groepsidentiteit, zodat álle verschillende groepen medewerkers zich thuis voelen. Zo krijgen werknemers niet alleen een positief zelfbeeld, maar identificeren zij zich ook met de gezamenlijke doelstellingen. Goed generatiemanagement is essentieel om van een ik- naar een wij-cultuur te bewegen, onderstreept Van Mourik. ‘Als de tegenstellingen tussen al die verschillende groepen op de werkvloer te groot worden, dan vermindert dat niet alleen de samenwerking maar ook de bedrijfsprestatie. Focus juist op wat je met elkaar gemeen hebt, zodat mensen zich meer verbonden voelen met elkaar. Ze delen dan plots gemeenschappelijke doelen op het werk, waardoor samenwerken met iedereen heel prettig aanvoelt. Dát is wat Randstad verbindend werkgeverschap noemt.’

negeren geen optie

Het REBR-onderzoek laat zien wat een werkgeversmerk sterk maakt: hoe word je als werkgever gezien en ervaren? Een sterk employer brand kan hét verschil maken in de strijd om talent. Het is ook van belang om je huidige medewerkers vast te houden en perspectief te bieden. De belangrijkste drivers bij het kiezen van een werkgever zijn volgens Van Mourik vrij stabiel: een aantrekkelijk salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden, een prettige werksfeer, een goede werk-privébalans, en de laatste tijd weer meer bestaanszekerheid. ‘Samen vormen zij het fundament waar werkgevers minimaal aan moeten voldoen om überhaupt mee te spelen.’
Op diverse drivers kunnen werkgevers zich nog flink verbeteren, vindt Van Mourik, Ze moeten wel, want uit het onderzoek blijkt dat in de tweede helft van vorig jaar 12% van baan wisselde en 16% dat van plan is. ‘Als werkgever moet je weten dat ook in jouw organisatie meer mensen misschien een andere baan gaan zoeken. Juist dan kunnen salaris, bestaanszekerheid en die overige arbeidsvoorwaarden cruciaal zijn. Dus weer een reality check dat die redelijk stabiele drivers echt het verschil kunnen maken in de praktijk. Negeren is geen optie.’

randstad employer brand research 2024

Wil jij meer lezen hoe je als werkgever de transitie van ‘ik’ naar ‘wij’ kunt realiseren? Download dan de whitepaper van het Randstad Employer Brand Research 2024. Dit biedt je concrete inzichten over de impact van verbindend werkgeverschap. Daarnaast geven we je praktische tips die je direct kunt toepassen in jouw organisatie. Wil je naast de whitepaper nog meer informatie? Lees dan snel meer over hoe je vier generaties verbindt op de werkvloer.