de cao alles over de collectieve arbeidsovereenkomst.

wat is een cao?

Een cao is voluit een collectieve arbeidsovereenkomst. In deze overeenkomst staan afspraken over arbeidsvoorwaarden. Werkgevers(organisaties) maken deze afspraken samen met werknemersorganisaties / vakbonden. En leggen deze vervolgens dus vast in zo’n collectieve arbeidsovereenkomst. Aan wat voor afspraken je dan moet denken? Bijvoorbeeld over salarissen, werktijden en overwerk, proeftijd, opzegtermijn, bonussen, vakantiedagen, verlof, reiskostenvergoeding en pensioen.

welke cao's zijn er?

Er zijn tal van cao’s. Van een cao voor callcentermedewerkers, cao voor het primair onderwijs, de cao voor het schoonmaak- en glazenwassersbedrijf tot aan de cao kleinmetaal. En nog veel, heel veel, meer.

Ze zijn allemaal te verdelen onder twee verschillende type cao’s. Laten we samen eens kijken:

• de bedrijfstak-cao
  Dit is een cao die geldt in een bepaalde sector / branche. Denk aan de bouw of de metaalsector. Een bedrijfstak cao kan voor de hele sector gelden. We zeggen dan: de cao is algemeen verbindend verklaard. Dat betekent dat een werkgever in de betreffende branche de cao moet naleven.

• de ondernemings-cao
  Dit is een collectieve afspraak die geldt binnen één bedrijf. Vaak een grote organisatie. 

Je kunt ook nog een onderscheid maken tussen de minimum-cao en de standaard-cao. We leggen je graag uit wat dat inhoudt:

• minimum-cao
  Werk je voor een organisatie die een minimum-cao hanteert? Dan mogen de arbeidsvoorwaarden gunstiger zijn dan in de cao benoemd. Je loon kan bijvoorbeeld hoger zijn. Dat is fijn!

• standaard-cao
  Stel er geldt een standaard-cao, dan mag de werkgever niet afwijken van de arbeidsvoorwaarden in de cao. Niet in het nadeel, maar ook niet in het voordeel. 

Fijn om te weten toch? 

geldt er een cao voor mij?

Goede vraag! Stel ‘m eerst eens aan je werkgever. Als werknemer mag je de cao altijd inzien.

• er is geen cao
  Dat kan! In dit geval maak je samen met je werkgever afspraken over arbeidsvoorwaarden. Deze moeten altijd volgens de wet zijn. Je krijgt bijvoorbeeld minimaal het minimumloon uitbetaald. En werktijden moeten passen bij de arbeidstijdenwet. Het kan zijn dat de werkgever geen cao hoeft toe te passen, maar zelf wel loonschalen heeft opgesteld. Ook deze salarissen moeten natuurlijk gelijk aan of boven het minimumloon liggen.

• er is een cao 
  Fijn om te weten! Je kunt online gewoon zoeken naar de cao. Duik er eens in, als je dit interessant vindt. Een cao heeft een salarishuis/loongebouw. Daar vind je de salarisschalen, ofterwijl loonschalen. Een loonschaal geeft minimum en maximumbedragen weer. Welk brutosalaris straks op je loonstrook verschijnt, wordt bepaald op basis van je functie, leeftijd en ervaring. 

Werk je via Randstad? Dan zit het net even wat anders. De cao voor uitzendkrachten geldt dan voor jou. Maar het is ook belangrijk om te weten dat belangrijke arbeidsvoorwaarden, zoals je loon, reiskostenvergoeding, werktijden, pauzes en overwerkregelingen, hetzelfde moeten zijn als dat van collega’s die in dezelfde / gelijkwaardige functies werken, maar in dienst zijn bij het bedrijf. 

Als het om de bepaling van het salaris gaat, dan hanteren we de zogenaamde inlenersbeloning. De opdrachtgever, dus de organisatie waar jij via Randstad op de werkvloer staat, wordt ook wel de inlener genoemd. 

Dan is het allereerst belangrijk om te weten dat één van de belangrijkste arbeidsvoorwaarden, namelijk je salaris, bepaald wordt door de inlenersbeloning en het beleid van inschaling bij de opdrachtgever. Ga jij dus aan de slag bij een ‘inlener’, dan heb je recht op een aantal onderdelen uit de cao die de inlener toepast. Denk aan: uurlonen op basis van de salarisschalen, loonsverhogingen, toeslagen en onkostenvergoedingen.

wat zijn salarisschalen?

Werk je voor een werkgever die een cao toepast? Dan heb je te maken met een loongebouw/salarishuis en dus salarisschalen. De functie waar je in werkt bepaalt in welke salarisschaal ‘je zit’. Laten we samen naar een voorbeeld kijken. Stel, de schalen lopen van 1 tot en met 11. Jij bent ingeschaald in schaal 4. Er is dan een begin van de schaal en een einde van de schaal. Met daartussenin treden. Die treden zorgen ervoor dat je na een periode van werken een stap omhoog kunt doen in salaris. Bijvoorbeeld aan het eind van het jaar, na een beoordelingsgesprek. Zo’n stap omhoog noemen we een periodiek. Ben je net van school en start je in je eerste baan? Dan begin je waarschijnlijk in de eerste trede. Neem je al werkervaring en kennis mee? Dan geldt meestal een andere trede, die past bij je werkende leven tot nu toe. Gewoon fijn om te weten, toch?

wat verdien ik dan volgens de cao?

Past je (toekomstige) werkgever een cao toe? Zoek dan gewoon eens online naar de cao. Of vraag ernaar! Je hebt er recht op om de cao in te zien. Goed om te weten is dat elke cao er anders uitziet en ook weer net andere termen gebruikt. In de uitleg hieronder gebruiken we verschillende veelgebruikte termen.

Heb je de juiste cao gevonden? Laten we dan samen eens kijken hoe je de salarissen vindt:

• kijk in de inhoudsopgave naar ‘functiehuis’ of ‘functiematrix’. Of zoek gewoon gelijk met ‘ctrl+f’ in het document.

• gevonden? Dan kan je nu met behulp van de naam van je functie je functieniveau checken. Vaak staat je functieniveau ook in je arbeidscontract. Dus als je al voor de werkgever werkzaam bent, check die dan zeker even!

Je bent nu als het goed is bekend met je functieniveau. Hoe gaan we dan verder?

• zoek in de cao naar ‘salarisschalen’, ‘loonschalen’ of ‘loontabellen’. Kijk hiervoor weer in de inhoudsopgave of gebruik ‘ctrl+f’. 

• stel, je functie is ingeschaald in functieniveau 6. Dan kijk je bij de salaris- of loonschalen naar schaal 6.

Nu wordt het pas echt interessant! Want dit gaat over je (toekomstige) salaris. Er zijn nu verschillende opties mogelijk, afhankelijk van de cao:

• je ziet een heel uitgebreide salaristabel met per ervaringsjaar een bedrag. Op basis van je aantal jaar werkervaring zie je dus meteen het passende bruto salaris staan.

• er staat een begin- en een eindbedrag. Heb je geen relevante werkervaring? Dan start je met het beginsalaris in deze schaal.

• zie je de periodieken staan? Dat zijn de bedragen of percentages die de loonsverhoging bepalen, die je - bij goed functioneren - jaarlijks kan krijgen.

En hoe zit het dan met onderhandelen? We horen het je denken. Onderhandelen kan altijd. Goed om te weten is dat er meestal niet te onderhandelen valt over de schaal, maar wél over het salaris in de juiste schaal. Kan je wel wat tips gebruiken om over je salaris te onderhandelen? Laten we samen eens kijken naar het arbeidsvoorwaardengesprek.